Theo các bạn, da của chúng ta sẽ được cấu tạo như thế nào? Tại sao có người da trắng, có người da đen? Tại sao có người da mịn màng, có người da mụn? Tại sao lại có nám, tàn nhang, đồi mồi..? Tại sao có người da khô, có người da bóng dầu? Muôn vàn câu hỏi vì sao đối với làn da của chúng ta phải không nào? Vậy thì hãy cùng Dr.Kim khám phá cấu trúc của làn da để có thể hiểu và trả lời cho mười vạn câu hỏi vì sao của các bạn về da nhé ^^
Da là cơ quan lớn nhất trên cơ thể, chiếm 16% trọng lượng cơ thể và có diện tích từ 1,5 m2 - 2 m2. Da được cấu tạo gồm 3 lớp: Thượng bì, Trung bì và Hạ bì.
* Thượng bì: là phần trên cùng của da mà chúng ta có thể nhìn sờ thấy được, có độ dày từ 0,1-1mm. Da của chúng ta có mịn màng, có mềm mại, có trắng sáng hay không đều do thượng bì quyết định cả. Thượng bì sẽ bao gồm có 5 lớp:
- Lớp sừng
- Lớp bóng (chỉ có ở lòng bàn tay, bàn chân)
- Lớp hạt
- Lớp gai
- Lớp đáy
Với lớp thượng bì này, Dr.Kim muốn các bạn sẽ nhớ 2 lớp chính là lớp sừng và lớp đáy:
+ Lớp đáy là lớp có hình đồ thị sin (hình ngọn núi nối tiếp nhau), là lớp ngăn cách giữa lớp trung bì và thượng bì. Tại lớp này, là lớp duy nhất chứa các tế bào sản sinh gồm: tế bào Keratinocite (tế bào sản sinh sừng) và tế bào Melanocyte (tế bào hắc tổ) --> Vì vậy, mọi tổn thương xuyên qua màng đáy thì đều sẽ có nguy cơ tạo sẹo nhé các bạn ^^. Chúng ta sẽ cùng nhau đi sâu hơn 1 chút về 2 loại tế bào này nhé:
Chắc hẳn mỗi chúng ta ai cũng đã đều nghe qua chu kỳ thay da của 1 người trưởng thành rơi vào ~28 ngày rồi đúng không? Vậy con số 28 này từ đâu mà ra? Tế bào Keratinocyte ở màng đáy sẽ mất 14 ngày để sản sinh ra tế bào sừng Keratin và di chuyển dần lên trên lớp sừng. Và mất 14 ngày để đến lớp sừng ( biến đổi về mặt hình thái và nhân tế bào thành hình dẹt giống chiếc lá xếp chồng 20-30 lớp) để bong đi, như vậy thì chu kỳ thay da sinh học của người trưởng thành sẽ là ~28 ngày nhé các bạn. Vậy nếu như Keratinocyte liên tục sản sinh ở lớp màng đáy mà tế bào sừng không chịu bong đi mà cứ tích tụ lại thì sẽ làm da chúng ta trở nên dày sừng và gây bít tắc lỗ chân lông (hiện tượng này gọi là sừng hóa quá độ nguyên nhân do: tuổi tác, không tẩy da chết thường xuyên, cơ địa mắc các bệnh vảy nến, dày sừng nang lông..) gây ra các tình trạng: mụn ẩn, mụn cám, mụn bít tắc, mụn trứng cá, sợi bã nhờn, da sần sùi....Còn nếu như vì 1 số lý do như: dùng kem trộn, rượu thuốc, lạm dụng tẩy da chết, treatmen, Tretinoin, BHA,AHA sai cách, can thiệp thẩm mỹ lột tẩy bong tróc liên tục loại bỏ đi các lớp tế bào sừng trên bề mặt da mà tế bào Keratinocyte ở màng đáy lại chưa kịp sản sinh ra Keratin để đẩy lên lớp sừng thì sẽ gây ra sừng hóa không hoàn toàn - lúc này da sẽ gặp phải các tình trạng như: kích ứng, da nhạy cảm mỏng yếu, da giãn mao mạch, nám, dễ mẩn ngứa... Vì vậy theo Dr.Kim thì dù các bạn có muốn làm đẹp bằng bất cứ các phương pháp nào đi chăng nữa thì cũng hãy tôn trọng cấu trúc da và chu kỳ thay da sinh học nhé ^^
Như chúng ta đã biết, màu sắc da của con người được quy định bởi 3 yếu tố: Melanin, huyết sắc tố, carotenoid. Tế bào Melanocyte ở màng đáy sản sinh ra Melanin quy định 90% màu sắc của da. Melanin có 2 loại: Pheomelanin ( melanin sáng màu từ vàng tới đỏ), eumelanin (melanin tối màu từ nâu tới đen). Vậy da trắng nghĩa là có nhiều melanin sáng màu, da đen nhiều melanin tối màu. Sự sản sinh số lượng và phân bố Melanin chính là nguyên nhân gây ra các vấn đề về sắc tố: Nám, tàn nhang, đồi mồi, thâm... Nếu như Melanin phân bố đều trên bề mặt lớp sừng sẽ làm cho da đồng đều màu, nhưng nếu như Melanin co cụm lại 1 chỗ thì sẽ gây ra các vấn đề về sắc tổ (Dr.Kim sẽ chia sẻ kỹ hơn ở bài sau Quá trình hình thành sắc tố nhé các bạn ). Bình thường Melanocyte sẽ nằm ở lớp đáy nhưng vì 1 lý do nào đó mà Melanocyte bị rơi xuống trung bì thì sẽ hình thành nên bớt sắc tố như nám chân đinh, nám chân sâu... với trường hợp này thì sắc tố sẽ không đáp ứng với bất cứ phương pháp nào ngoài laser hoặc phẫu thuật cắt bỏ.
Đọc đến đây thì các bạn không hề thấy Dr.Kim nhắc đến mạch máu đúng không nào? Vì thượng bì là nơi không có mạch máu, vậy thượng bì sẽ được nuôi dưỡng thế nào? Thượng bì của chúng ta sẽ được nuôi dưỡng qua 2 con đường: 95% các chất dinh dưỡng sẽ được thẩm thấu từ lớp trung bì nhú qua màng đáy lên thượng bì và 5 % còn lại là do hô hấp của các tế bào ở thượng bì. 1 điều đặc biệt ở lớp thượng bì của chúng ta có là LỚP MÀNG LIPID - được ví như lớp hàng rào vững chắc bảo vệ của làn da "nội bất xuất ngoại bất nhập": Không cho nước trong cơ thể mất ra ngoài cũng như không cho bất cứ yếu tố như bụi bẩn, vi khuẩn, virus... xâm nhập vào bên trong da.
Vậy tổng kết lại lớp thượng bì của chúng ta thật "vĩ đại" đúng không nào? nên dù có muốn làm đẹp hay điều trị bất cứ vấn đề nào về da thì chúng ta cũng luôn luôn phải ghi nhớ bảo toàn lớp thượng bì - hàng rào vật lý của da nhé các bạn ^^
* Trung bì: có độ dày từ 1-4mm, da có săn chắc, đàn hồi tốt hay nhăn nheo, chảy xệ là do trung bì. Thành phần cấu tạo nên lớp trung bì bao gồm:
- Nguyên bào sợi: Chính là các sợi Collagen và Elastin. Collagen tạo độ săn chắc cho da, Elastin tạo độ đàn hồi cho da. 2 sợi Collagen và Elastin đan xen lẫn nhau tạo nên mô liên kết vững chắc đàn hồi cho da.
- Chất nền gian bào: nước, điện giải, hyaluronic acid, proteoglycans.
- Các phần phụ của da: Nang lông, tuyến bã, tuyến mồ hôi, mạch máu, thần kinh.
Trung bì gồm 2 lớp:
- Trung bì nhú (trung bì nông): chứa hệ thống mao mạch để nuôi dưỡng thượng bì. Nếu nhìn thấy mạch máu trên da tức là da chúng ta đang bị bào mòn mỏng đi hoặc mạch máu giãn to.
- Trung bì lưới (trung bì sâu): phần chủ yếu của trung bì chứa nguyên bào sợi và các phần phụ của da.
* Hạ bì: bao gồm các mô mỡ, đây là phần dày nhất của da, có thể vài cm tùy mỗi người ^^. Có chức năng cách nhiệt, nâng đỡ, sản xuất hormon và dự trữ năng lượng cho cơ thể. Ở lớp này thường không có quá nhiều bất thường gì ảnh hưởng đến da liễu thẩm mỹ.
Như vậy, chúng ta đã cùng Dr.Kim tìm hiểu chung về cấu trúc da, chỉ khi nắm và hiểu được rõ nhất làn da của chúng ta cần gì và muốn gì thì chúng ta mới có thể có được 1 làn da khỏe đẹp được. Tất cả mỗi cá thể chúng ta - không ai khác chính là những bác sĩ tự điều trị cho làn da của chính mình. Khi các bạn đã hiểu về bài chia sẻ cấu trúc da của Dr.Kim ngày hôm nay, thì các bạn hoàn toàn có thể sẽ hiểu rất rõ được về nám, mụn, sắc tố.. là những chủ đề tiếp theo mà Dr.Kim sẽ cùng các bạn khám phá. Hãy cùng nhau tìm hiểu cùng Dr.Kim nhé. Chúc các bạn có 1 làn da đẹp ^^