Mụn đã khiến chúng ta lo lắng quá nhiều, di chứng sau mụn còn khiến chúng ta càng bận tâm hơn nữa. Vậy có bạn đọc nào của Dr.Kim đang gặp tình trạng thâm sau mụn không? Ngày hôm nay Dr.Kim sẽ giúp các bạn có thêm nhiều thông tin về xử lý thâm sau mụn hơn nhé ^^
Trước tiên, chúng ta hãy cùng nhau tìm hiểu nguyên nhân sinh ra mụn - khắc tinh của mỗi làn da là gì? Mụn là bệnh lý của nang lông tuyến bã, có thể gặp ở các vùng như đầu, mặt, cổ với các biểu hiện lâm sàng khác nhau. Cơ chế bệnh sinh của mụn thường do 4 nguyên nhau:
1. Tăng tiết hoạt động của tuyến dầu
Mỗi 1 lỗ chân lông sẽ đi kèm 1 tuyến dầu, dầu đổ vào nang lông để đưa dầu lên bề mặt da giúp lớp màng lipid trên da của chúng ta luôn đủ ẩm mềm mịn đồng thời tránh được các tác nhân bên ngoài xâm nhập vào da. Nếu như quá trình này cân bằng diễn ra điều tiết thì chúng ta sẽ có 1 làn da đẹp, nhưng vì 1 lý do nào đó như hoormon, stress, chế độ ăn uống, sinh hoạt... mà tác động đến lớp dầu khiến lớp dầu tiết ra quá nhiều và đổ vào nang lông. Khi đó, lỗ chân lông phải mở rộng da để có thể kịp thời đưa dầu lên da, chính vì vậy khi 1 làn da nhiều dầu thì sẽ đi kèm với lỗ chân lông to.
2. Dày sừng cổ nang lông tuyến bã
Bình thường chu kỳ thay da của người trưởng thành là 28 ngày, 14 ngày để tế bào sừng ở lớp đáy sản sinh ra tế bào sừng và di chuyển dần lên lớp sừng của da và mất 14 ngày để tế bào sừng thay đổi nhân và hình thái trở thành tế bào chết và bong đi. Nếu như có sự bất thường về quá trình này khiến lớp tế bào chết không bong đi được mà cứ ở lại trên da, xếp chồng thành các lớp gây nên hiện tượng dày sừng cổ nang lông tuyến bã--> gây bít tắc, chặn mất đường đi của tuyến dầu tiết lên da, vì vậy dầu thì cứ được sản xuất ra thật thiều mà lại không có lối thoát --> tắc dầu trong lỗ chân lông.
Nếu như chỉ đến giai đoạn này thì sẽ hình thành nên mụn không viêm: mụn bít tắc, mụn đầu trắng, mụn đầu đen ( có nhân màu trắng hở đầu đã bị oxy hóa thành đen), sợi bã nhờn. Còn nếu như quá trình này xảy ra tiếp với các bước 3.4 thì sẽ hình thành nên mụn viêm: mụn trứng cá với đa hình thái khác nhau.
3. Sự hoạt động của vi khuẩn C.Acnes
Khi bị sừng hóa cổ nang lông tuyến bã khiến dầu không thoát được ra ngoài đã tạo ra 1 môi trường kỵ khí vô cùng thuận lợi cho vi khuẩn C.Acnes sinh sôi và hoạt động mạnh mẽ vô cùng. Cùng lượng thức ăn dồi dào ưa thích là "bã nhờn" thì C.Acnes lúc này tổng tấn công hệ thống miễn dịch trên da của chúng ta.
4. Phản ứng viêm của cơ thể
Cơ thế chúng ta luôn có cơ chế tự bảo vệ bản thân trước bất cứ những tác nhân gây tổn thương. Khi vi khuẩn C.Acnes hoạt động quá mức đã kích thích hàng rào miễn dịch trên da cũng như toàn cơ thể huy động bạch cầu, đại thực bào, tế bào langerhand đến nơi xảy ra quá trình viêm để tiêu diệt vi khuẩn C.Anes. Lúc này đang xảy ra 1 cuộc đại chiến trên da của chúng ta với ồ ạt các triệu chứng điển hình của viêm: sưng nóng, đỏ đau.
Dr.Kim vừa đơn giản hóa quá trình hình thành mụn với 4 cơ chế, khi muốn điều trị mụn thì chúng ta chỉ cần bám vào cơ chế bệnh sinh thì hiệu quả điều trị sẽ cao. Vậy sau khi mụn đã điều trị ổn định rồi mà để lại tăng sắc tố sau mụn, thì chúng ta cần làm như thế nào? Trước tiên, hãy cùng hiểu về quá trình lành thương của mụn cùng Dr.Kim nhé:
1. GIAI ĐOẠN I: Thâm đỏ, thâm nhẹ sau mụn
- Đây là giai đoạn da vẫn còn viêm sau mụn. Ở giai đoạn này cần phục hồi da càng sớm càng tốt. Tránh sử dụng các sản phẩm chứa hoạt chất AHA, BHA, Retinoids quá sớm, các sản phẩm này sẽ khiến da yếu và dễ kích ứng hơn. Skincare trong giai đoạn này tập trung nhiều vào dưỡng ẩm và phục hồi da. Sử dụng các loại sản phẩm có chứa peptide, ceramide, công nghệ tế bào gốc EGF, hoặc các thành phần thường gặp hơn: Hyarunic Acid (HA), Penthanol (VTM B5), VTM B3...
Đặc biệt ở giai đoạn này có thể sử dụng các sản phẩm chứa các chất chống viêm và chống oxy hóa nhằm giảm viêm, cũng như hạn chế quá trình thâm mụn ở các giai đoạn sau. Các hoạt chất này có thể là: VTM C, Arbutin, Kojic Acid hoặc mạnh hơn là Azelaic Acid.
2. GIAI ĐOẠN II: Thâm đỏ nằm lâu trên da
Giai đoạn này hầu như phản ứng viêm đã kết thúc, da vẫn còn các vết thâm đỏ. Để biết chính xác da đã sang giai đoạn này hay chưa, các bạn hãy đi soi da để kiểm tra nhé.
Giai đoạn này sức khỏe da đã hồi phục phần nào, có thể chịu đựng được các treatmen như AHA, BHA, Retinoids, tuy nhiên cũng cần bắt đầu với nồng độ thấp và tần suất thấp nhất có thể.
Bạn nào chưa bao giờ dùng Retinoids (Retinon, Tretinol, Adapalene) có thể sử dụng serum và kem dưỡng trước và sau khi dùng Retinoids để da không quá khô và kích ứng.
3. GIAI ĐOẠN III: Thâm đen, nám nhẹ, tàn nhang
Khi này viêm đã hết hoàn toàn, các tế bào hắc tố melanocyte tiết ra melanin, tạo nên thâm đen và nám, để đối phó với tình trạng này cần sử dụng các hoạt chất có khả năng làm sáng da, mờ thâm mạnh, bao gồm:
- Tretinoin 0.025 - 0.01%
- Hydroquinon 2 - 5%
- Hydrocortisone 0.5 - 1%
Một lưu ý là bạn chỉ nên dùng 1 trong những loại này hoặc kết hợp 2/3 loại này với nhau, việc sử dụng quá liều lượng, quá tần suất sẽ khiến da bị lên mụn và kích ứng nhiều hơn. Các sản phẩm này cần được chỉ định và giám sát của bác sĩ, vì vậy bạn cần đi khám và theo dõi việc sử dụng nhé, tránh gặp những tác dụng phụ đáng tiếc.









