Sắc tố da ảnh hưởng rất nhiều đến thẩm mỹ của mỗi người. Những vấn đề về sắc tố trên da luôn là những bàn luận sôi nổi trên tất cả các diễn đàn. Việc điều trị sắc tố cũng là 1 vấn đề khiến các bác sĩ da liễu hay những chuyên gia phải để tâm đến rất nhiều. Vậy trên da của chúng ta hay gặp những vấn đề sắc tố nào, quá trình hình thành và hướng điều trị ra sao, hãy cùng Dr.Kim tìm hiểu nhé ^^
Màu da của chúng ta được quy định bởi các yếu tố: Melanin, carotenoid, hồng cầu. Nhưng 90% màu da sẽ được quy định bởi sổ lượng và sự phân bố của Melanin. Hãy cùng khám phá xem Melanin là gì nhé? Tại lớp màng đáy của thượng bì là nơi chứa tế bào hắc tố (tế bào Melanocyte) sản sinh ra Melanin, Melanin có 2 loại:Pheomelanin (melanin sáng màu - từ vàng đến đỏ) và Eumelanin (melanin tối màu - từ nâu tới đen), Melanin được sản sinh ra sẽ di chuyển lên trên lớp sừng. Nếu như Melanin phân bố đều sẽ tạo nên sự đồng đều màu sắc da, còn nếu melanin co cụm lại sẽ tạo lên sắc tố. Da ai trắng sáng sẽ chứa nhiều melanin sáng màu, ai da ngăm đen chứa nhiều melanin tối màu. Đây là quá trình hình thành sắc tố mà Dr.Kim chia sẻ cơ bản nhất để các bạn có thể hình dung ra, còn thật sự về quá trình hình thành sắc tố nó rất phức tạp và trải qua rất nhiều giai đoạn, các phản ứng khác nhau. Vậy những yếu tố nào có thể ảnh hưởng đến sắc tố:
1. Tia UV
Đây là thủ phạm gây ra các vấn đề sắc tố nặng nề. Melanin ngoài chức năng quy định màu sắc da thì còn có chức năng bảo vệ da dưới sự tác động của tia UV. Nhưng nếu tia UV tác động ở cường độ lớn và thời gian dài thì sẽ gây tổn thương da, cơ thể chúng ta rất hoàn hảo khi setup 1 quá trình tự cố gắng làm lành tổn thương khi bị tổn thương --> Kích hoạt gen p53 (gen ức chế khối u) --> Khởi phát tích cực quá trình hình thành Melanin đến vùng da đang tổn thương --> hình thành sắc tố da.
2. Hormon
Chúng ta có bao giờ tự hỏi làn da của nam giới sẽ ít bị nám hơn nữ giới không? Lý do chính là do lượng hormon có ở nữ giới là estrogen nhiều hơn nam giới, sẽ kích hoạt MSH (hormon chỉ đạo tế bào Melanocyte hoạt động)--> khởi phát quá trình hình thành Melanin.
3. Viêm/ Tổn thương da
4. Lão hóa
5. Tổn thương cấu trúc da (đặc biệt là tổn thương màng đáy)
6. Tăng sinh mạch máu
Trên đây là những yếu tố cơ bản ảnh hưởng đến quá trình hình thành sắc tố, vậy khi điều trị, chúng ta cần phải cắt đứt đồng thời tất cả những cầu nối khởi phát quá trình hình thành sắc tố thì mới đạt được hiệu quả điều trị "Trong uống - Ngoài thoa - Sử dụng công nghệ". Hãy cùng Dr.Kim khám phá những vấn đề sắc tố nổi bật trên da nhé:
1. NÁM
Nổi bật nhất trong các vấn đề sắc tố và có sự ảnh hưởng đến thẩm mỹ cao - không thể không kể đến đó chính là "Nám". Nám là các dát tăng sắc tố có màu vàng nâu tới đen, có tính chất đối xứng, bờ không đều và thường gặp ở vùng mặt. Nám thường liên quan nhiều đến tia UV, vấn đề nội tiết và tổn thương trên da. Nám là bệnh lý mạn tính, không thể điều trị khỏi hoàn toàn được và dễ tái phát. Mục tiêu của điều trị nám là "làm đồng đều màu da" chứ không phải loại bỏ hoàn toàn được sắc tố đâu nhé các bạn. Vì vậy khi các bạn đến các phòng khám da liễu hoặc spa, clinic mà thấy họ bảo là "chữa trị khỏi hoàn toàn và dứt điểm 100% nám" thì các bạn đừng tin nhé - hãy là những member follow da auth 4.0. Hãy thật sự tỉnh táo và hiểu biết nhé ^^
Về cơ bản thì nám sẽ được phân loại như sau: Gồm 3 loại
- Nám mảng: Là loại nám có chân nám nông, thường ở lớp thượng bì với màu sắc khá nhạt.
- Nám đốm (Nám chân đinh, nám chân sâu): Là những vết nám có màu sẫm, kích thước to hơn đầu đũa, xuất hiện riêng lẻ từng đốm hay theo chùm. Nám đốm có chân nám nằm sâu dưới trung bì của da ( do sử dụng các phương pháp xâm lấn hay lột tẩy quá thô bạo không tôn trọng cấu trúc da làm tổn thương màng đáy -->Melanocyte rơi xuống trung bì và tạo sắc tố).
- Nám hỗn hợp: Xuất hiện cả nám mảng và nám đốm, điều trị rất phức tạp.
2. Tàn nhang: Là các đốm tăng sắc tố có màu vàng nâu đến đen, kích thước 1-2mm, có tính chất đối xứng.
- Tàn nhang thường liên quan đến di truyền và tia UV, thường xuất hiện từ trẻ trên những nền da trắng.
- Tàn nhang thường đậm lên vào mùa nắng, mờ đi vào mùa lạnh.
- Tàn nhang có 2 loại: Tàn nhang bẩm sinh (do gen di truyền) và tàn nhang mắc phải (chủ yếu do tia UV).
Tàn nhang chỉ nằm ở thượng bì và nguyên nhân chủ yếu do tiếp xúc với tia UV nên có thể điều trị khỏi hoàn toàn được.
3. Đồi mồi: Là các đốm tăng sắc tố có màu vàng nâu đến đen, kích thước lớn hơn tàn nhang 1-2mm, sẫm màu hơn tàn nhang và không có tính chất đối xứng.
- Đồi mồi thường liên quan đến tia UV và gặp ở người trung tuổi (trên 40 tuổi).
- Vị trí thường gặp: mặt, mu, tay, cổ.
- Đồi mồi có thể phẳng như tàn nhang hoặc hơi gồ trên da.
- Đồi mồi chỉ nằm ở lớp thượng bì và nguyên nhân chủ yếu do tiếp xúc với tia UV nên có thể điều trị khỏi hoàn toàn được. Nhưng điều trị sẽ khó hơn tàn nhang.
4. Hồng ban sau viêm (PIE): là tình trạng tăng các cytokine tiền viêm và tăng sinh mạch máu. PIE bao gồm các giãn mạch và nốt đỏ. PIE có thể tự khỏi nhưng cần rất nhiều thời gian. Phương pháp hiệu quả với PIE: Laser xung dài, Tranexamic Acid (tiêm, bôi), IPL.
5. Tăng sắc tố sau viêm (PIH): là tình trạng tăng các phản ứng viêm ở da do có phản ứng viêm xảy da: da gặp tổn thương, các thủ thuật hoặc các bệnh lý ngoài da:
- Laser, Peel, lăn kim, vi tảo, bỏng, nặn mụn, cháy nắng...
- Do mắc các bệnh về da: mụn, viêm da cơ địa, nám, dị ứng, viêm da tiếp xúc...
Thường gặp trên type da sẫm màu, tổn thương có màu sẫm, nâu, đen.
PIH có thể bị cả ở thượng bì hoặc bị cả ở trung bì và thượng bì tùy vào mức độ tổn thương gây ra.
6. Bớt sắc tố: Thường nguyên nhân do Melanocyte nằm lạc chỗ, nằm xuống dưới trung bì, thậm chí xuống tận trung bì lưới. Phương pháp điều trị: Laser hoặc phẫu thuật.
7. Da không đều màu: là do tình trạng melanin phân bố không đều. Thường gặp ở những người da khô, tiếp xúc với tia UV. Với những trường hợp này thì chúng ta cần: Dưỡng ẩm, dưỡng trắng, chống nắng tốt. Ưu tiên dùng Retinoids và các chất làm trắng như: Arbutin, Niacinamide, vitamin C...
Trên đây là những vấn đề sắc tố trên da mà Dr.Kim muốn chia sẻ đến các bạn, vậy đối chiếu trên làn da của mình thì có bạn nào đang gặp tình trạng sắc tố trên da không? Hãy cùng chia sẻ với Dr.Kim để tìm ra giải pháp tốt nhất cho làn da của mình nhé. Hãy bảo vệ thật tốt làn da của mình khỏi tia UV trong mùa hè nóng bức này nhé. Chúc các bạn sẽ có 1 làn da đẹp ^^